ملائکه و بهشت (قرآن)فرشتگان درباره بهشت و خصوصیاتش به متقین اطلاع میدهند و این مژده بسیار خوبی برای افراد باایمان است. ۱ - مژده ملائکه به متقینمژده بهشت از سوی ملائکهقبض روح، به متقین دارای عمل صالح: «... کذلک یجزی الله المتقین الذین تتوفیهم الملـئکة طیبین یقولون سلـم علیکم ادخلوا الجنة بما کنتم تعملون.» «... خدا این گونه پرهیزگاران را پاداش میدهد همان کسانی که فرشتگان جانشان را در حالی که پاکند میستانند (و به آنان) میگویند درود بر شما باد به (پاداش) آنچه انجام میدادید به بهشت درآیید.» پرهیزکاران کسانی هستند که فرشتگان قبض ارواح، روح آنان را میگیرند در حالی که پاک و پاکیزهاند" (الذین تتوفاهم الملائکة طیبین). پاکیزه از آلودگی شرک، پاکیزه از ظلم و استکبار و هر گونه گناه. در اینجا فرشتگان" به آنها میگویند سلام بر شما باد" (یقولون سلام علیکم). سلامی که نشانه امنیت و سلامت و آرامش کامل است. سپس میگویند" وارد بهشت شوید به خاطر اعمالی که انجام میدادید" (ادخلوا الجنة بما کنتم تعملون). در تفسیر المیزان میخوانیم که در این آیه، سه موضوع مطرح است: ۱- طیب و پاکیزه بودن ۲- سلامت و امنیت از هر نظر ۳- راهنمایی به بهشت. این سه موهبت همانست که در آیه ۸۲ سوره انعام نظیر آن را میخوانیم: الذین آمنوا و لم یلبسوا ایمانهم بظلم اولئک لهم الامن و هم مهتدون: " آنها که ایمان آوردند و ایمان خود را با ظلم و ستمی نیالودند، امنیت برای آنها است و هدایت میشوند". ۲ - خبر دادن ملائکه درباره بهشتاطلاع فرشتگان، از بهشت برین و خصوصیات آن: «ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقـموا تتنزل علیهم الملـئکة الاتخافوا و لاتحزنوا و ابشروا بالجنة التی کنتم توعدون ... و لکم فیها ما تشتهی انفسکم و لکم فیها ما تدعون.» «در حقیقت کسانی که گفتند پروردگار ما خداست سپس ایستادگی کردند فرشتگان بر آنان فرود میآیند (و میگویند) هان بیم مدارید و غمین مباشید و به بهشتی که وعده یافته بودید شاد باشید ... و هر چه دلهایتان بخواهد در [۹] برای شماست و هر چه خواستار باشید در آنجا خواهید داشت.» این آیه و آیه بعدش حسن حال مؤمنین را بیان میکند، همچنان که آیات قبلش بدی حال کفار را بیان میکرد. " تتنزل علیهم الملائکة الا تخافوا و لا تحزنوا و ابشروا بالجنة التی کنتم توعدون" این آیه شریفه از آیندهای که در انتظار مؤمنین است و ملائکه با آن به استقبال ایشان میآیند، خبر میدهد و آن تقویت دلها و دلگرمی آنان و بشارت به کرامت است. پس ملائکه ایشان را از ترس و اندوه ایمنی میدهند و ترس همیشه از مکروهی است که احتمال پیش آمدن دارد و در مورد مؤمنین یا عذابی است که از آن میترسند و یا محرومیت از بهشت است که باز از آن بیم دارند. و حزن و اندوه هم، همواره از مکروهی است که واقع شده و شری که پدید آمده، مانند گناهانی که از مؤمنین سر زده و از آثارش غمنده میشوند و یا خیراتی که باز به خاطر سهل انگاری از آنها فوت شده و از فوت آن اندوهگین میگردند و ملائکه ایشان را دلداری میدهند به اینکه ایشان از چنان خوف و چنین اندوهی در امانند، چون گناهانشان آمرزیده شده و عذاب از ایشان برداشته شده است. آن گاه بشارتشان میدهند به بهشتی که وعده داده شدهاند، میگویند: " ابشروا بالجنة التی کنتم توعدون". و اینکه گفتند" کنتم توعدون" دلالت دارد بر اینکه نازل شدن ملائکه بر مؤمنین به این بشارت، بعد از زندگی دنیا است، چون معنای عبارتشان این است که: مژده باد شما را به آن بهشتی که همواره وعده اش را به شما میدادند. " نحن اولیاؤکم فی الحیاة الدنیا و فی الآخرة... " این آیه شریفه تتمه بشارت ملائکه است. میدانیم روش قرآن برای تبیین مطالب این است که امور متضاد را در برابر هم قرار میدهد تا با مقایسه با یکدیگر وضع آنها به خوبی روشن گردد و از آنجا که در آیات گذشته سخن از منکران لجوجی در میان بود که بر کفر پافشاری داشتند و خداوند آنها را به عذابها و کیفرهای مختلف تهدید میکند، در آیات مورد بحث سخن از مؤمنانی است که در ایمانشان راسخ و پا بر جا هستند و خداوند به هفت پاداش و موهبت که برای آنها قرار داده اشاره میکند که غالبا نقطه مقابل کیفرهای گذشته است. نخست میگوید: " کسانی که میگویند پروردگار ما الله است، سپس بر سر گفته خود میایستند و کمترین انحرافی پیدا نمیکنند و آنچه لازمه آن است در عمل و گفتار نشان میدهند فرشتگان الهی بر آنها نازل میشوند که نترسید و غمگین مباشید" (ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائکة الا تخافوا و لا تحزنوا). چه تعبیر جامع و جالبی که در حقیقت همه نیکیها و صفات برجسته را در بر دارد، نخست دل به خدا بستن و ایمان محکم به او پیدا کردن، سپس تمام زندگی را به رنگ ایمان در آوردن و در محور آن قرار دادن. بسیارند کسانی که دم از عشق الله میزنند ولی در عمل استقامت ندارند، افرادی سست و ناتوانند که وقتی در برابر طوفان شهوات قرار میگیرند با ایمان وداع کرده و در عمل مشرک میشوند و هنگامی که منافعشان به خطر میافتد همان ایمان ضعیف و مختصر را نیز از دست میدهند. ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۵۳۸، برگرفته از مقاله «ملائکه و بهشت». |